اصول نظری راهنمای درستنویسی:
۱٫ اصل رعایت و موازین دستوری زبان
۲٫ اصل رعایت حد و استقلال واژهها و کلمات: هر واژه برای خود یک معنی و همچنین یک نقش دستوری دارد.
۳٫ اصل یکنواختی قواعد: واژهای که تعریف میشود باید دارای دو ویژگی باشد: ۱٫ جامعیت ۲٫ مانع بودن، مثال حروف جمع فارسی که ”ان” و “ها” هستند. نشانههای جمع بسته میشوند و همیشه به هم متصل نوشته میشوند. به غیر از مواردی که (ه) غیرملفوظ در آخر کلمه بیاید. یا به غیر از جمعهایی که به صورت مجازی میآوریم، مثل مولاناها، شهریارها، سعدیها …، یا موردی مثل به اصطلاح: این به اصطلاح متمدنها
۴٫ اصل رعایت پیروی از نوشتار از گفتار: هر آنچه گفته میشود را بنویسیم.
رابطه یک به یک وجود داشته باشد: برای یک حرف، یک معادل داشته باشد، ج
رابطه یک به چند داشته باشد: یک آوا و چند صورت نوشتاری “ز” “ض” “ظ” “ذ”
رابطه چند به یک: حرف و مثل ورد، وارد، وردنه … او، مور، زور … دو، چو، و یا اصلا تلفظ نمیشود: مثل خواب، خواهر
۵٫ اصل رعایت اختیار اشهر: ما با نادر کلماتی برخورد میکنیم که نمیتوان تشخیص داد فارسی یا عربی است، حال ما با آشناترین شکل از این عبارتها استفاده میکنیم. مثل سده، واژهای برای صد سال، سپاهان و اصفهان
۶٫ اصل رعایت پرهیز از التباس و آمیختگی: واژگان باید به گونهای نوشته شوند که با هم اشتباه گرفته نشوند و به صورت خاص و دقیق مثل به جای و بجای، به یاد و بیاد، چه را و چرا، به نام و بنام
۷٫ اصل آْسان نویسی و آسانخوانی: واژگانی که اگر بخواهیم جدا بنویسیم، آسان نویسی و آسانخوانی به مشکل میافتد. هشتگرد و ششپا!، همکار، همکلاسی، همدل، همدرس، و همکار و همدرس دارم هم گرفتاری!!!
بعضی عبارات مثل گفتگو، شستشو، روبرور چون یک کار و برای یک نفر در نظر گرفته میشوند باید سر هم نوشته شوند.
تبصره: انعطاف پذیری عملی به سان ضریبی برای اصلهای نظری بالا